Voorwerk Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Hoofdstuk 3 Hoofdstuk 4 Hoofdstuk 5 Hoofdstuk 6 Hoofdstuk 7
Pagina 97. Toespraak Westerling gebaseerd op quote Achter Het Nieuws, VARA-televisie, 30 juni 1969.
Pagina 97. Ilse Wentholt: Minnaarsperikelen in Makassar. Hollands Maandblad, 1998, nr. 12, p. 12.
Pagina 97-98. Ilse Wentholt: Minnaarsperikelen in Makassar. Hollands Maandblad, 1998, nr. 12, p. 24.
Pagina 98. Leden van de Indonesische delegatie op de Conferentie van Den Pasar ontvangen brieven met zorgen over het optreden van het dst. De leden vragen de landvoogd Van Mook om opheldering. Van Mook stuurt gezant Soda daeng Mattajang naar Makassar voor informatie. Sonda zal zich daar bedreigd voelen door een incident, waarbij Nederlandse militairen bij zijn huis aanbellen en vragen of ze mogen telefoneren. Van een serieus onderzoek komt het niet.
Pagina 98. Achter Het Nieuws, VARA-televisie, 30 juni 1969.
Pagina 98. Telegram van CLGKAB aan HGOB Makassar d.d. 24-12-1946. NIMH, H.J. de Vries, 540.
Pagina 98. NL-HaNA, Strijdkrachten Ned.Indië, 2.13.132, inv.nr. 349 d.d. 24 dec 1946. Naar aanleiding van het optreden van het dst vindt in dezelfde dagen een vergadering plaats van afgevaardigden van het Binnenlands Bestuur met leden van de Zuid-Celebesraad. Er is bedekte kritiek, een vrouw zou zijn overleden nadat de militairen haar in de zon hadden gezet. Onschuldigen zouden zijn doodgeschoten. Woningen van onschuldigen zouden zijn afgebrand. Maar vooral van Indonesische zijde wordt de noodzaak tot hard optreden ingezien. De Raad adviseert om meer begrip voor de acties bij de bevolking te laten groeien, bijvoorbeeld door invloedrijke personen met de acties mee te sturen. Ook kan de bevolking door per vliegtuig te verspreiden strooibiljetten worden ingelicht over op handen zijnde acties.
Pagina 98. Makloemat. NL-HaNA, CMI en NEFIS, 2.10.62, inv.nr. 2904.
Pagina 99. Ruzie De Vries en NEFIS in NL-HaNA, CMI en NEFIS, 2.10.62, inv.nr. 2904 en NL-HaNA, Strijdkrachten Ned.Indië, 2.13.132, inv.nr. 349. De Vries had weliswaar niet gewild dat de krant het biljet in zijn geheel zou afdrukken, maar voelde zich aardig in zijn hemd gezet toen de inlichtingendienst NEFIS hem schriftelijk wees op de nadelen van zijn actie.
Pagina 99. De NEFIS was ‘niet in staat gesteld’ om een bespreking van 24 december 1946 bij te wonen. Op deze vergadering bespreekt het militaire en civiele bestuur het optreden van de militairen in en rond Makassar. NL-HaNA, Justitie/Excessen, 2.09.95, inv.nr. 2905.
Pagina 99. Felderhof en Lion Cachet zijn persoonlijke vrienden en zaten in de Tweede Wereldoorlog samen geïnterneerd in St.-Michielsgestel. Notitie H.W. Felderhof naar aanleiding van een mededeling van de resident van Zuid-Celebes, Carel Lion Cachet: ‘Volgens mededeling Lion Cachet is deze man [=Westerling, MH] met zijn detachement op dusdanig geheime wijze ondergebracht dat de acties reeds enige tijd aan de gang waren voordat de resident er kennis van kreeg.’ Collectie-Felderhof. Ook: verklaring van Lion Cachet voor het Hoog Militair Gerechtshof: ‘Enige tijd na mijn terugkomst in Makassar hoorde ik van de assistent-resident dat een groep militairen in actie was geweest. Hieruit wist ik dat het dst in Zuid-Celebes was aangekomen. De datum van aankomst va het dst was nl. volkomen geheim gehouden.’ In: NL-HaNA, Justitie/Excessen, 2.09.95, inv.nr. 86.
Pagina 99. De promotoren van Westerling waren: generaal-majoor Engles (generale staf, DCO), generaal-majoor Buurman van Vreeden (chef staf van de generale staf van Spoor), Spoor (Clg, legercommandant), De Vries (territoriaal- en troepencommandant Celebes) en J. Breemouer (chef-staf van De Vries).
Pagina 100. Interview Herman, juni 2004, door Erik Willems.
Pagina 100. Quote 'bruintjes'. Brief van [afgechermd], d.d. [afgeschermd].
Pagina 100. Ilse Wentholt: Minnaarsperikelen in Makassar. Hollands Maandblad, 1998, nr. 12, p. 16-31.
Pagina 101. H.W. Felderhof en B.J. Lambers zijn o.a. geïnformeerd over de situatie door Gesprekken met lokale bestuursambtenaren. Ze spreken o.a. Van Es, Secretaris-generaal van het Departement van Financiën van het Binnenlands Bestuur; de resident van Zuid-Celebes, Carel Lion Cachet, een persoonlijke vriend van Felderhof met wie hij samen geïnterneerd was in St-Michielsgestel; L.I. Graf, Hoge Vertegenwoordiger van de Kroon, die voor het Militair Gerechtshof verklaart dat in de hoogste kingen rond de directeur van het Binnenlands Bestuur wordt gezegd: ‘beheerste terreur is toegestaan.’ In: verklaring L.I. Graf, 25 juli 1949, NL-HaNA, Justitie/Excessen, 2.09.95, inv.nr. 86.
Pagina 101. Brief van de auditeur-militair A.G. Veldhuis aan de pg, 20 december 1946. KITLV, Lambers, H973, inv.nr. 45.
Pagina 101. Verhoor Hoven, directeur Binnenlands Bestuur, NL-HaNA, Justitie/Excessen, 2.09.95, inv.nr 86.
Pagina 101-102. Opmerking felderhof aan lambers over het laten hangen van de oren naar de militairen. Gesprek Herman Felderhof, 14 maart 2014.
Pagina 102. Excerpt uit de nota van de Hoofdambtenaar ter beschikking van den Procureur-generaal van Borneo en de Groote Oost d.d. 17 oktober 1946. Collectie Lambers.
Pagina 102. Lambers, Nota voor de pg, 17 juni 1946, II Krijgsraad; ook in: KITLV, collectie Lambers, H973, nr 24, p. 3.
Pagina 102. Lambers, Nota voor de PG, 30 december 1946. Collectie-Lambers.
Pagina 102. Nota voor de PG, 30 december 1946, p. 4. Collectie-Lambers.
Pagina 103. Quotes Lambers over 'moord 'en 'volstrekt onwettig' in: Lambers, Nota voor pg, 30 december 1946, p. 5. Collectie Lambers. Op 1 februari 1947 herhaalt Lambers deze formuleringen in licht gewijzigde vorm in een stuk met de titel ‘Slotphase actie’: ‘Met betrekking tot de tot de door kapt. Westerling toegepaste methode van afrekening met terroristen dient voorop gesteld te worden: a) dat deze methode volstrekt onwettig is; b) dat excessen bij de toepassing dezer methode niet anders gequalificeerd kunnen worden dan moord of doodslag.’ Hier introduceert Lambers het woord 'excessen', waarmee hij de methode en excessen bij uitvoering van de methode onderscheidt. Dit onderscheid maakte hij op 30 december, dus een maand eerder, niet. Beide stukken van Lambers ook in: NL-HaNA, Justitie/Excessen, 2.09.95, inv.nr. 86. Ook in KITLV H973, Collectie Lambers, inv.nr. 48 (gescheurd blad).
Pagina 103. Variant op de eedaflegging voor het HMG: ‘Op heden verscheen voor mij J.L. Paardekooper, Lt.kol.Inf. K.N.I.L., Raadsheer Commissaris bij het Hoog Militair Gerechtshof te Batavia in tegenwoordigheid van de wnd Griffier mr. G.M.A.M. Huigens de persoon van [gehoorde] in de zaken tegen J. Stufkens, B.E. Rijborz en J.B. Vermeulen, die nadat hem ernstig onder het oog was gebracht om de gehele waarheid en niets dan de waarheid te zeggen en het gewicht van de door hem af te leggen eed op de hem gedane vragen heeft geantwoord zoals daarnaast staat vermeld.’ NL-HaNA, Justitie/Excessen, 2.09.95, inv.nr. 86.
Pagina 103. Gesprek met Herman, door Erik Willems, juni 2004. Tevens: Dresens: Commando’s van de Speciale Troepen, p. 108.
Pagina 103. Gesprek met [AFGESCHERMD].
Pagina 106. Lambers, nota voor de PG, 30 december 1946, collectie Lambers. Tevens Herziene Rechtspleging bij de Landmacht en de Provisioneele Instructie voor het Hoog Militaire Gerechtshof van Nederlandsch-Indië, 1947, artikel 162 [in de eerdere druk nr. 202].
Pagina 106-107. Lambers, ontwerp-noodrecht, 4 pagina’s zonder titel en jaartal. KITLV, collectie Lambers, H973, inv.nr. 46.
Pagina 107. Voorganger van Jan Stufkens is Majoor Le Roy, gedood op 4 oktober 1946 bij de Sawito-rivier tijdens een vuurgevecht met terroristen die, aldus het krantenbericht, 'van den overwal [=Java] waren geïnfiltreerd'. Het Dagblad, 9 oktober 1946.
Pagina 107-108. Rapport-Van Rij-Stam, Hoofdstuk V, De toekenning van noodrechtbevoegdheid aan anderen, uitgetikte versie p. 38.
Pagina 108. Ilse Wentholt: Minnaarsperikelen in Makassar. Hollands Maandblad, 1998, nr. 12, p. 21. Tevens: Hoe de angst voor groene baretten Kapt. Westerling ‘faam’ bezorgde. Auteur H. van de Weg. Vrij Nederland, 18 november 1950, p.9.
Pagina 108. Afschrift van een bericht van het persbureau Antara te Jogjakarta getiteld Ten Oosten van Java vreezen de Nederlanders God niet meer. Januari 1947.